Er wacht ons hoe dan ook een bijzonder nieuw studiejaar. Het rondbreien van roosters voor het nieuwe onderwijsjaar is altijd al een puzzel, met het coronavirus in de buurt zijn die puzzels nog vele malen lastiger. Bovendien is een rooster veel meer dan een logistiek vraagstuk. Het is het stille bewijs of een school of opleiding de eigen visie consequent en congruent weet om te zetten in de dagelijkse gang van zaken. Hoe zorg je als onderwijsleider dat de keuzes die gemaakt worden omtrent corona-roosters in lijn blijven met waar je als onderwijsorganisatie voor staat?
Door Prof.dr. Sietske Waslander
Visie op leren en professionaliseren
Op het eerste gezicht lijkt een rooster inderdaad de uitkomst van een logistieke puzzel: wie is waar wanneer om wat met wie te doen? Met de corona-beperkingen komen daar lastige logistieke vragen bij: hoeveel mensen kunnen gelijktijdig in een gebouw en in een specifieke ruimte verblijven? Hoe kunnen mensen zich binnen een gebouw bewegen? Maar, welke leerlingen welke vakken samen volgen, zegt ook iets over een visie op groeperen. Wat in welk jaar, in welke periode, in welke volgorde aan bod komt, zegt iets over een visie op het curriculum. Of er keuze(werk)tijd is, hoe lang een lesuur duurt, of er projectweken zijn, of een stage is gepland als een lint of als een blok; het zegt allemaal iets over de visie op leren. Wanneer, hoe vaak en in welke samenstelling het teamoverleg van docenten plaatsvindt en of docenten überhaupt de mogelijkheid hebben om bij elkaar in de les te kijken, zegt ook iets over een visie op professionalisering.
Wat is belangrijk?
In deze bijzondere tijd komen daar extra overwegingen bij. Welke studenten veel en weinig tijd doorbrengen op locatie, en wat ze daar dan doen, zegt iets over wat je als onderwijsorganisatie belangrijk vindt. Wordt er letterlijk meer ruimte gemaakt voor eerstejaars studenten, voor internationale studenten, voor studenten met beperkingen? Of geldt het uitgangspunt dat alle studenten evenveel aanspraak maken op ruimte? Hoe je als school of opleiding de schaarse ruimte verdeelt, onthult welke waarden voor jouw onderwijsorganisatie dominant zijn. Of dat nu impliciet of expliciet is.
Blijven denken vanuit gedeelde waarden
Zoals het er nu naar uit ziet staan het beroeps- en hoger onderwijs voor de grootste uitdagingen bij de start van het nieuwe studiejaar. Tegelijkertijd doen alle scholen er verstandig aan voorbereid te zijn op een scenario met opnieuw een tijdelijke sluiting van gebouwen. Het is daarom extra belangrijk dat onderwijsleiders blijven denken en handelen vanuit gedeelde waarden, ook al eist de logistieke kant van roosters - noodzakelijk en begrijpelijk - de aandacht op.
Juist nu maakt effectief leiderschap het verschil
Corona-roosters die zijn gebaseerd op uitsluitend praktische en pragmatische keuzes zullen gaan schuren met de visie van de onderwijsorganisatie. Dat is niet onschuldig; daar gaat iedereen in de loop van het studiejaar steeds meer last van krijgen. Dit voorkomen vraagt van onderwijsleiders effectief leiderschap. Het 7 Domeinen Model voor effectief Leiderschap in het Onderwijs kan je daarbij helpen. Het model biedt een handvat om het complexe vraagstuk rondom corona-roosters te benaderen op een manier die je in staat stelt de resultaten te blijven realiseren die je als onderwijsorganisatie het meest belangrijk vindt.
Wil je het 7 Domeinen Model voor effectief Leiderschap in het Onderwijs direct gebruiken voor de besluitvorming rondom corona-roosters? Download de onepager van TIAS School for Business and Society over dit model.
Over Prof.dr. Sietske Waslander
Prof.dr. Sietske Waslander geeft onderwijs in verschillende opleidingen van TIAS School for Business and Society, waaronder Executive Masters, masterclasses en company specific programs. Waslander is kroonlid van de Onderwijsraad, het hoogste onafhankelijke adviesorgaan voor regering en parlement.