Bovenstaand kan een van de aanleidingen zijn voor het ontstaan van psychische klachten onder studenten. Artsen en psychologen zien namelijk een enorme toename van studenten met psychische problemen in hun praktijk. De UvA verrichtte in 2016 een onderzoek en de uitkomsten liegen er niet om: 29 procent van de studenten heeft last van concentratieproblemen, 24 procent lijdt aan faalangst en ruim 25 procent heeft weleens zelfmoordgedachten. En wellicht is deze groep nog groter. Voor veel studenten is het zoeken van hulp een behoorlijke drempel, waardoor persoonlijke problemen onder de oppervlakte blijven en zich kunnen opstapelen.

Onder druk

Uiteraard kunnen we niet enkel deze problematieken toedichten aan de toenemende afhankelijkheid van social media in al haar gedaantes. Het zijn ook de strenge selectiecriteria die opleidingen vaak hanteren die zorgen voor studiedruk, in combinatie met het afschaffen van de basisbeurs. Bijbaantjes zijn hierbij haast noodzakelijk. Op deze manier wordt veelal voorkomen om niet in (nog) diepe(re) schulden terecht te komen, die tot ver in het volwassen leven financiële sporen kunnen achterlaten en om te voorzien in de eerste levensbehoeften en het betalen van de studie. Daarnaast wordt het studentenleven vaak op een voetstuk geplaatst als zijnde ‘de mooiste tijd van je leven’. Er ‘moet’ mee worden gedaan aan diverse ongeschreven verplichtingen die deze beleving met zich mee kan brengen, in de vorm van veel feesten en bijbehorende korte nachten.  

In de groei

Maar dat is nog niet het enige. Er wordt vaak voorbijgegaan aan het feit dat de hersenen van jong volwassenen in de leeftijd van 18 tot ongeveer 25 jaar nog niet volledig volgroeid zijn. Met name de functies in de prefrontale cortex zijn nog onderhevig aan groei, waardoor bijvoorbeeld het langetermijndenken nog in aanbouw is. Een andere niet te onderschatten bijkomstigheid is dat veruit de meeste studenten voor het eerst uit huis gaan wonen. Dit kan een grote impact hebben op het welzijn en het dagelijkse functioneren, waarbij de adolescent moet kunnen omgaan met de eerder beschreven verleidingen, uitdagingen en eisen die het (studenten)leven met zich mee kan brengen.

Sturen en waken

Oplossingen bedenken voor een tegemoetkoming in het welzijn van de studenten is niet moeilijk. Het probleem daadwerkelijk een halt toeroepen ligt echter een stuk gecompliceerder. Smartphones en social media zijn niet uit het huidige leven weg te denken. Selectiecriteria zullen daarnaast (moeten) blijven bestaan, deels ter handhaving van het opleidingsniveau - al is minister van Engelshoven voornemens om het bindend studieadvies te verlagen. Verder mag ook de vaderlandse politiek zich een en ander aantrekken van de psychische staat van de studenten. Het herzien van de basisbeurs zou hierbij al een stap in de goede richting zijn, net zoals de aanpak van de onmenselijk hoge huurprijzen van slechts enkele vierkante meters woonoppervlak.

En dan is het nog de taak van de ouders, begeleiders en docenten om een sturende en wakende taak te hebben omtrent het studie- en leefgedrag van studenten. Laat los, maar stuur tevens aan op het ontwikkelen van bewustwording. En voor de studenten zelf: geniet van je studententijd, neem verantwoording voor jezelf en je medestudenten en doe datgene waarvan je denkt dat goed voelt én uiteindelijk, in de toekomst, ook zal zijn.