Jolanda Mulder
'Die ene jongen in de klas komt niet meer van zijn imago af. Hij is en blijft de Ruziezoeker, wat hij ook doet, of juist niet doet. De klas keert zich 'en masse' tegen hem: 'Nee hè, daar heb je hem weer!' En de reactie van de 'Ruziezoeker' zelf: 'Ik krijg altijd de schuld!' En wij, als leerkracht zien het gebeuren en denken eveneens: 'Nee hè, daar gaat'ie weer!'
Breng hier maar eens beweging in!'
 

Door Jolanda Mulder

Een doodgewone noodkreet, van een doodgewone klas, op een doodgewone school in Nederland. En inderdaad, hoe krijg je hier beweging in? 
 
Ik moet denken aan een jongen die bij mij in therapie zat. Hij had de stellige overtuiging dat hij echt niet wilde zijn zoals 'al die asociale jongens met een grote mond, stoerdoenerij, gevechten, negativiteit', kortom, al die jongens die in de TEGENstand staan. Hij koos, volmondig, voor de SAMENstand. En ja, het was een lieve jongen, prettig om mee samen te werken, open en nieuwsgierig: heerlijke eigenschappen voor mensen om hem heen. Maar niet altijd voor hemzelf. Hij deed zichzelf nogal eens te kort, omwille van de lieve vrede. 
 
'Ach, ik zeg er maar niets van, want dan krijg je zo'n gedoe.'
'Ach, laat maar zo, want straks wordt hij boos op mij, en wil hij geen vrienden meer zijn.'
'Nou ja, zo erg is het niet, ik kan het ook aan een ander vragen.' 
Maar ondertussen had hij er wel buikpijn van. 
 
Op een keer vroeg ik hem naar de sterke punten van de jongens met grote mond, stoerdoenerij, gevechten en negativiteit. Hij kon ze goed aangeven: Ze durven te zeggen wat ze vinden (en ja, dat zou ik ook wel wat meer willen). Ze zien er heel sterk uit (als ik eerlijk ben zou ik me ook wel wat sterker willen voelen). Ze lijken niet bang te zijn dat ze hun vrienden verliezen als ze zo doen (nou, ik zou daar ook wel graag minder bang voor willen zijn).
En dus hebben we geoefend in de TEGENstand. En de rol die daarbij hoorde, hij noemde hem de Chefkok, durfde hij steeds meer aan te wenden. Even wennen voor hem, maar heel behulpzaam.
 
De groep waarover ik sprak staat in de SAMENstand, maar dan wel Samen-Tegen-Eén. Ook deze SAMENstand mag best doorbroken worden. Wat zou het fijn zijn als er in de massa iemand op zou staan die zou zeggen: 'Jongens, dit is niet eerlijk. Logisch dat hij boos wordt, als we allemaal tegen hem zijn. Zou ik ook zijn. Man, wat ben ik blij dat dat niet zo is (en daarom deed ik tot nu toe maar met jullie mee, met de hele groep mee, want stel je voor dat IK diegene was...' Dit laatste zal niet snel uitgesproken worden, maar zindert natuurlijk wel onder de hele SAMEN gecreëerde sfeer.) 
 
En de Ruziezoeker? Natuurlijk staat hij niet alleen maar in de TEGENstand. Hij heeft ook andere rollen in zich, dat kan niet anders. Het is de kunst deze zichtbaar te maken, de focus bij hem te leggen op zijn SAMENstand, die er ongetwijfeld ook is. En ja, zo blijkt: hij kan een ander goed iets uitleggen, hij is creatief, gezellig, … Een Ruziezoeker, dat ook, maar meer dan dat! 
 
Welke rol of positie zet je in de Spotlights? Hopelijk ligt het niet vast en kun je met elkaar kijken naar de verschillende rollen die in een ieder aanwezig zijn, en erom vragen ook gezien te worden. Deze bieden de mogelijkheid tot verandering. 
 
Een leuke oefening om aandacht te vestigen op verandering:
- Maak een kring, waarbij ieder met zijn gezicht naar de binnenkant staat. Bekijk elkaar heel goed. Draai je dan allemaal om, verander iets aan jezelf, en draai, op een teken van de leerkracht, weer terug naar binnen. Zie jij de verandering?
- En een vervolgopdracht, teruggekoppeld naar de verschillende rollen van de ander: Welke rol zie jij al lang van de ander? Let op: De komende tijd gaat hij/zij andere rollen laten zien. Zie jij de verandering?
 
Durf te spelen met rollen en posities.