Universiteit van Nederland, UvN, Marten Blankesteijn

GRONINGEN - Na de enorme groei die gratis online onderwijs op academisch niveau in het buitenland heeft doorgemaakt, met name in de Verenigde Staten (Coursera, edX, Udacity), starten ook Marten Blankesteijn en Alexander Klöpping een initiatief om inspirerende colleges toegankelijk te maken voor een breder publiek; de Universiteit van Nederland (UvN).

De UvN biedt een podium voor hoogleraren waarover studenten erg enthousiast zijn. Op de website kunnen (oud-)docenten opgegeven worden die vervolgens benaderd zullen worden voor het geven van een kort inleidend college over hun vakgebied. Deze colleges, van ieder 15 minuten, worden opgenomen in poppodium Paradiso in Amsterdam en online gezet, gratis toegankelijk voor iedereen die geïnteresseerd is.

De Nationale Onderwijsgids stelde initiatiefnemer Marten Blankesteijn enkele vragen over de Universiteit van Nederland en gerelateerde onderwerpen:
 
Vooralsnog worden op de website van UvN alleen inleidende colleges behandeld. Zijn jullie van plan dit aanbod uit te breiden naar bijvoorbeeld cursussen die met een certificaat kunnen worden afgerond?
 
Nee. Bij ons kun je terecht als je van heel veel onderwerpen meer wilt weten. Maar als je er écht alles van wilt weten moet je toch echt naar een fysieke universiteit - zeker als je een papiertje wilt.
 
Scholieren blijken vaak moeite te hebben met de studiekeuze, gezien het grote aantal uitvallers. Denken jullie met de UvN bij te kunnen dragen aan een beter overwogen keuze en zijn er andere zaken die hier volgens jullie aan bij kunnen dragen?
 
Ja, dat vinden we heel belangrijk. Het is als middelbare scholier heel moeilijk om in te schatten wat een studie precies inhoudt. Hopelijk helpen onze video's die scholieren met beoordelen of ze een bepaalde studie wel of niet interessant vinden, en vermindert dat het aantal uitvallers. 
 
Hoogleraar Jan Derksen stelde enkele weken geleden voor om hoorcolleges in de collegezaal af te schaffen en ze in plaats daarvan alleen nog online aan te bieden. Wat vinden jullie van dit plan?
 
Hij zei dat omdat tijdens zijn colleges niemand meer naar hem luistert, en dat kan natuurlijk ook een beetje aan hem liggen. De eerste hoogleraar van de Universiteit van Nederland, Erik Scherder, is bij de VU beroemd omdat elke student altijd naar zijn colleges gaat, ook als ze de hele nacht hebben doorgehaald - zo leuk zijn zijn colleges. Maar ik had het in mijn studententijd wel fijn gevonden als alle colleges online hadden gestaan, zodat ik ze zou kunnen kijken wanneer ik wilde en zo vaak als ik wilde. Veel universiteiten filmen hun colleges nu al voor intern gebruik, en dat gaat de komende jaren ongetwijfeld een steeds grotere rol spelen.
 
Wat denken jullie dat de informatierevolutie zal betekenen voor de vorm van het (hoger) onderwijs de komende jaren? Zullen universiteiten (en andere onderwijsinstellingen) bijvoorbeeld een andere rol toebedeeld krijgen door het groeiende aanbod op internet?
 
Het belangrijkste is dat de kennis van al die geweldige wetenschappers van onze universiteiten steeds beter toegankelijk zal worden voor alle Nederlanders. Het maakt dan niet meer uit of je arm of rijk bent, jong of oud: als je wilt kun je jezelf steeds slimmer maken. De universiteiten zullen nog wel even het monopolie op diploma's houden, en de meeste online concurrenten richten zich op de Engelstalige markt, dus op korte termijn gaan er geen aardverschuivingen plaatsvinden, maar het is wel jammer dat onze universiteiten totaal niet innovatief zijn als het op lesgeven aankomt. Ze doen al 100 jaar hetzelfde, en proberen vrijwel niets om dat te veranderen. Ik hoop dat ze op tijd wakker worden geschud door alle online initiatieven.
 
© Nationale Onderwijsgids / Ype van Woersem